تأثیر عدم قطعیت تغییر اقلیم بر رژیم سیلاب مطالعه موردی حوضه آیدوغموش، آذربایجان شرقی

تحقیق حاضر تأثیر پدیده تغییر اقلیم بر رژیم سیلاب حوضه آیدوغموش در دوره 2069-2040 میلادی را با در نظر گرفتن عدم قطعیت مربوط به مدل‌های AOGCM مورد بررسی قرار می‌دهد. ابتدا مقادیر دما و بارندگی ماهانه هفت مدل‌ AOGCM (مدل‌های گزارش TAR) تحت سناریوی A2 در دوره آتی و دوره پایه 2000-1971 برای حوضه تهیه گردید. سپس این مقادیر با روش کوچک مقیاس کردن مکانی و زمانی کوچک مقیاس شدند. نتایج نشان از افزایش 1 تا 6 درجه‌ای دما و تغییرات 80- تا 100 درصدی بارندگی دوره s2050 نسبت به دوره مشاهداتی دارد. سپس توزیع‌های احتمالاتی (pdf) ماهانه دما و بارش منطقه برای دوره s2050 به‌وسیله وزن‌دهی مدل‌های AOGCM با استفاده از روش Mean Observed Temperature Precipitation تولید گردید. در ادامه با واسنجی مدل IHACRES رابطه بارش- رواناب روزانه حوضه شبیه‌سازی گردید. سپس با استفاده از روش مونت کارلو تعداد 2000 نمونه از pdf‌های ماهانه دما و بارندگی کوچک مقیاس شده حوضه تولید گردید. این مقادیر به مدل IHACRES معرفی شده و 2000 سری رواناب روزانه برای حوضه در دوره s2050 شبیه‌سازی گردید. سپس سیلاب حداکثر سالانه هر نمونه محاسبه شده و توزیع احتمالاتی مناسب به آن برازش داده شد. مقایسه شدت سیلاب‌های نمونه‌ها در دوره بازگشت‌های مختلف در دوره آتی با وضعیت کنونی آن، نشان داد که برای دوره بازگشت‌های کمتر از 50 سال احتمال کاهش شدت سیلاب در دوره‌های آتی بیش از افزایش آن می‌باشد. این وضعیت برای دوره بازگشت‌های بیش از 50 سال متفاوت بوده و با افزایش دوره بازگشت، کاهش و افزایش سیلاب تقریباً شانس مساوی برای رخ دادن پیدا می‌کنند. از طرف دیگر احتمال وقوع سیلاب در دوره‌های آتی نسبت به دوره پایه برای دبی‌های کمتر از 20 متر مکعب بر ثانیه کاهش و برای دبی‌های بیشتر از 60 متر مکعب بر ثانیه افزایش خواهد یافت.